Псевдоним:
zhalmaФИО:
Үлзыбаатарай Жалма Контактная информация:
МонголияE-mail: minkult-nic@mail.ru
Возраст:
30
женскийВсего прислано стихов:
7, в том числе на конкурс:
6Средний балл:
нет Стихи поэта:
№:1085
Название:
Хуримай ћїїдэрТема:
Оценено посетителями: 209 раз. Средний балл: 0
Эжэлхэн хїхэ тэрлигтэй
Энеэмсэглэн зогсоћон ши бидэ хоёр
Энэл ганса ћїїдэртэй
Эгээлхэн нэгэ айл болоћон.
Сэл залуухан наћанай жабхаае
Сэмсэгэр гэгээхэн шарайдаа туяаруулжа,
Шэн хайрын халуун элшые
Сэгээлхэн мїшєєћэн харсадаа шэнгээжэ,
Ши бидэ хоёр бэе бэеэ
Эрхэлэнхэн налажай, этигэнхэн тїшэжэй...
Энэ ћїїдэр дээрэхи хоёр
Їтэлдэггїй мїнхын ућые уућан юм шэнги
Їнєєл хэбээрээ энеэмсэглэн шэртэнэ
Энэ гэртэ болоо юу бїхэниие ажажа,
Їрєє гэртэмни шэмэг боложо їлєєгдэнэ.
Энэ ћїїдэрэй доорохи бидэ хоёр
Эбсэг дулаахан амидаралаа согсолжо ябаћан.
Эльгэ зїрхэнэйнгээ хайраа юулэлсэжэ байћан.
Урбаа хїрбєєтэй амидаралын уртада
Уйдажа їзэћэн, уурлажашье їзэћэн.
Энэ ћїїдэр дээрэхи инаг хоёр мїн гї даа гэхэдэ этигэмээргїй.
Эбдэрэлсэжэ, муудалсажа эрьеэд, дахин эблэржэ,
Элдэб хоёроор аяглажа, аашалжа їзэлэй...
Їїнћєє хойшо ши бидэ хоёр
Энэл ћїїдэрэй доро амидаралаа їргэлжэлїїлнэ
Їїри хїїгэдээ їсхэжэ, їтэгэс наћатанаа хїндэлэн,
Їеын нїхэдєє угтажа, їдєєн
Їдэр ћарын уртада хамталагдажа
Їћэн буурал болотороо хамта амидарана...
Їни холо хэчинээн дараа
Їнєєл ћїїдэрэй дооро бидэ хоёр
Їнгэрћэн їе дурсан, зоогдон ћууна...
“Їзыш, энэшни бидэ хоёр бшуу,” – гэхэдэ
Їзэћэн болгон гайхажа алдана...
№:1086
Название:
Тэрэ ћара, тэрэ їїлэнТема:
Оценено посетителями: 215 раз. Средний балл: 0
Мїнєє їдэшын ћара ямар ехэ уйдхарлангїй бэ
Їїлэн саана далдалаад харсаан бїр нюучхажай
Їнэнћєє їнэн дурлажагїй сэдьхэл ямар догдолонгой бэ.
Єєрэ юу бїхэн удхаан алдажа ботонгуйраад лэ...
Дэндїї ехэ хайрадаа шаналжагїй хїїхэн шэнги
Дэрдээгэйхи ћара юутэйн энхэрїй.
Юутэй эмжигхэн бэ?
Дэбэрїїн болобо ши ехэмсэг
Нэтэрээрээ тууний далдалдаг
Дэрбэн нїїхэ холын їїлэн юутэй хайр найр їгы бэ?
Холын тэнгэридэ їїлэн ћара нюулсан тоглоно
Хоюулаа баћа тїїндэ хубилха гї гэжэ яаран асуухада
Хурваа гэгшэ тоглоо бэшэл даа гэжэ
Холо бодолдо ши нэгые нюужа їгїїлнэ
Яаћан томоогїй юм бэ гэжэ ши намайе зэмэлхэшни гайгїй
Ялин ћарын туяа хїртэл намай ойлгон сэлыжэ байна
Ямар тобшу ошолон бай гэжэ би єєртєє гоморхохоньшье яамай.
Яг лэ тэрэ їїлэн шэнги хїбїїн нїїгээд, шамайе сїлєєлхэ дуратай єє...
№:1087
Название:
Шамай мартажа байнабТема:
Оценено посетителями: 189 раз. Средний балл: 0.1
Аласын аласћаа би шамай мартажа байнаб
Алаг нюдэндэмни їзэгдэхэ юумэн їгыш
Аюулхай сээжэндээ шинии дїрые ургуулжа байнаб
Амидаралайнгаа бїхые бїтэн їдэр ћарые шамай бодожо элээдэгћээ.
Аляахан мїсэдэ юу хэдэгыешнишье мэдэржэ байнаб
Харанхы їїрээр бодоод лэ
Нойрћоо бїтэн ћэреэгїй
Хазаараа барин морин єєдэ алхажа байгаад...
Хаяандашни тулажа хїрєєд тогтожо торойжо хоноћон
Хамхуул їбћэн шэнги минии сэдьхэл шамай дахан дэрбэжэ байћан єє...
Їглєєнэй сайгаа ууха гээд аягаа баритаршни
Їрхэ дээрэшни нэгэ шубуу ћуугаад жэргээ бэзэ?
Эмжигхэн зїрхэндэ шамайгаал энхэрылэн жаргажа зобоћон
Эчинээ нюусхай мїрєєдэлэймни таћархай тэрэ байна...
Їдэшын сэлїїхэнээр ћайхан нютагаа харан, сэдьхэл ћэргэжэ
Єєдэрэг жабхаалиг эсхэрэн ћанаа тэниижэ байдаг гэжэ бэзэ...
Їчилээн їдэрээр шамай мїрєєдэн. Ћанаа хадажа ябабаш
Єєрыеш харахатай зэргэл баясан уужардаг сэдьхэл минии бэлэй...
Одо гиићэн намуухан ћїнеэр орой дээрэхи ћарые мэлэрэн шэртэжэ
Уйдхартай хараса гомдолтой нюдыемни ћанан ћїїрћэ алдадаг бэлэй.
Ондоо хїниие багтааха зайгїй тэрэгэлшїїлэн дурлаћан
Онсын тайбан тогтуухан ћаратай ћїни шэнгил араншан минии бэлэй...
Аласын алаћаа би шамай мэдэржэ байнаб
Аюулхы сээжэндэмни амилћан шинии тїрхэ (дїрэ)
Алаг нюдэндэмни їзэгдэхэ шэнги тодоржо байна...
№:1088
Название:
Шинии сэдьхэлдэ би орожо ябаћанаа мэдэржэ байнаТема:
Оценено посетителями: 238 раз. Средний балл: 0
Шинии сэдьхэлдэ би орожо ябаћанаа мэдэржэ байна
Шанха урдаћаамни шэртээд харасая бї нюугаарай
Нэгэл анжаархагїй шэнги тайбан шарайлаад байћанши
Нээрээл тиимэ гэжїї гэжэ би шамћаа асуумаар байна
Хэрэггїй даа гэжэ ши дотороо гэмжэшэ байнаш
Хэзээнэй намда дасчихагсан гэдэгыеш нюдэшни хэлэжэ байна..
Иимэ тїлгээхэн аад лэ, тиимэ догдолоон гэдэгыемни мэдээгїйлши даа?
Эгэшэмэд аад лэ єєрын мэдэлгїй шамда эрхэлэнгїй байхадам
Эргэлзэжэ татагалзаад, ши хэшнээн ши даа ойшиямжа їгы шэнги їнгэрћэн
Шамда хайртай гээд лэ їбэртэшни налгаад, ши татагалзагсаан
Шамай ћанаа гээд лэ холоћоо шэбэнэхэдэмни ши жэмэлсээн!
Їдэрэй бодол. Ћїниин зїїдэндэ ушардаг гэхэдэ ши хошонсаан
Їхэхєєс єєрэ шинии тїлєє яажашье шадана гэхэдэ ши таажинсаан
Тэгвэл тии даа. Хонгор минь намћаа шадахал хирээрээ татагалза
Намайе ши шадалай хирээдээ зэмэлэн. Хошон таажанаарай
Тиигэћэнэйш эсэстэ би мїн мїнєєхил їгэеэ дабтаћаар байха болоно
Тиин зїрхэмни шиниил тїлєє догдолћоор байха болоно
Тиигээд єєрыгєє шинии сэдьхэлдэ орожо ябаћанаа мэдэрхэ болоно...
№:1089
Название:
ШэнэхээнТема:
Оценено посетителями: 246 раз. Средний балл: 0
Шэнэхээмни,
Шэнэхээн гэжэ нэрлэхэћээ
Шэхэндэ яаћан эжэлћэн шагнагдана.
Шэнэхээмни,
Шэнэхээн гэжэ дуудахаћаа
Сээжэдэ яаћан халуухан ћанагданаб.
Шэнэхээмни,
Шэнэ нэгэ мянган
Шэнэ нэгэ эрин зуунда алхан орожо байгаа мїнєєдэр
Шэнэхэн ћайхан зураг дїрсыешни
Шамтай бахархан харахадаа,
Шиниингээ їсэгэлдэрые
Шэлжэжэ мїнєєдэртэ тулаћан тїїхыешни
Шэнжэжэ дурасхагїй байжа шадахагїй.
Саг турын їймєєн дэбжээн,
Чадаг тїїхын урбаан хїргээнээр
Саадахи холын хойто нютагћаа аяарлажа ерэћэн
Шућан нёлбоћотой нїїдэлэй собоошни (харгы) мїнєєш харагдаћаар
Тиигээд лэ тэрэ сагћаа хойшо
Шэнэхээн гэхэ їнидын хубита нютагаа олоћон
Шизаруун дорьботой нэгэн яћатанай гал гуламта
Ћэргэжэ дахин энэ нютагай хїрьћые манаћан
Шамдуун эршэтэ нэгэн угсаатанай ахуй амидарал
Сэсэглэжэ дахин энэ нютагай шарайе шэмэћэн
Саг турын хїргєєн бодолияанда їгсэжэ уруудаћанши
Сахићан галайшни согые унтаажа юрэ шадаагїй
Саћа борооной тунгаата дабталтада улам хатуужан хїгжэћєєр
Саглашагїй гэрэл гялваашни мїнєєдэр тэнгэри тулаа
Ядаћан нэгэ буурай угсаатан гэжэ хэн маниие хэлэжэ шадахаб
Ябажа ерэћэн тїїхын мїрэнэй бїхэниие гэршэлнэ
Юрэл нэгэ энгээн яћатан гэжэ хэн маниие баћажа шадахаб
Юу бїхэниие хоёр гар хооћон нюдаргаараа бїтээћэн їйлэмнай нисаана...
Хоёрдугаар зуунда бидэ эхэ нютагћаа хахасажа нэгэ ћалаашье ћаа
Хойшодын барилдалгатай эрдэнитэ нютагаа шэнээр дахин ололоо
Тиимэш ушарћаа Шэнэхээмни. Шэб шэнэхэн таламни
Хорин нэгэ дїгээр зуунай їїрэйн туяае угтаћан мїнєєдэр
Хойшо эрьен дурадхагїй байжа яажа шадахаб
Далан наян жэлэй їнгэрћэн тїїхэ бидэ
Дахин нэгэ ћэхэн тэбшэжэ ерэћэн мїнєєдэрэй
Дараашын зуунай маргааша тунгаахагїй байжа яажа шадана бэ
Хїлэн Буирын тала нютаг
Хїрьћэ баян бэлшээри сургагаараа дэлхэйдэ алдартай гэхэдэ
Хїдэлмэри тэмсэлээрээ сэсэглэн басхагдаћан
Хїхэрћэн Шэнэхээмни тїїнэй нэгэн єєдэћэн байгаа
Хїн арадай бїлхэндэл найрамдал дунда шуугдаћан
Їсэрдэжэ болошогїй аугаа нэгэн согсониинь байгаа...
Тєєрижэ тєєрижэ тїрэлдээ гээгшээр
Тїмэн газарые ћунатар эбхээд, дїрєє мулталћан энэ нютаг
Тїрэћэн їри шэнги эльгэндээ халуун бїїбэйлћэн Хїлэн Буир
Тїшэжэ тулажа, тэдхэжэ тэнхээрїїлћэн аха дїї яћатанай хайра найр
Тэсэхэгїй Монголой ћайхан оронойнгоо їбэртэ ябаћан сагта
Тэнгэриин хязгаар хїрєєшье ћаа миниил нютаг гэжэ дууламаар ћанагдана
Шэнэхээмни. Шижир алтан їлгымни
Шиниингээ эльгэндэ сэнгэлэйн дээдые эдлэћэн хїн арадшни
Эрьежэ їнгэрћэниие дурсаха бїридэ мїнєєдэр
Энэ бїхэниие хэн олгооб гэдэгын андаха ёћогїй
Энээнћээ хойшо яажа ябахаяа эндэхэ ушаргїй
Галабые дансалгаћан гайхамшаг бїтээгээшьегїй ћаа
Гарамгай хїдэлмэри сэсэн ухаагаараа бїтээћэн
Газар ућандаа нэмэрлићэн їнгэ дїрсэшни
Габьяа жїдхэл болгон газаахи зосоохи бултаараа шагшана
Далан жэлые угтажа наян жэлые элээхэдэ
Дараа дараагаар энэ нютагћаа ямар хїн гараагїй
Дархан абарга. Хїдэлмэриин жэшээшэ. Оюутан сэгээтэн.
Дуушан бїжэгшэн. Эмшэ соёлогшо. Багша катор...
Дабшалта хїгжэлтэ бэлхэдэћэн ямар їйлэс солгороогїйб
“Талын вагон” байгуулаад, тээбэриин гайшамшаг бїтээћэн
Тараг ћїнэй гаралтаараа аймагай тїрїї буляаћан
Табан хушуу малай шэмээрээ уласай сани (план) миляаћан
Даяар Монголд гайхагдаћан ямар соёлы бїтээгээгїйб
Далайн хїбєє тэнгэриин хизгаар хїрєєшье ћаа
Дадхал заншал їмэдхэл зїїдэлээ эхилээд
Дасал болоћон їгэ яряандаа хїртэл
Дархан онгон сол сэбэрээрээ байгаа яћатан
Дахяад баћа Шэнэхээнэй буряадћаа ондоо хаана байхаб
Шэнэхээмни. Шэлжэшьегїй барилдалгатай нютагни
Шиниингээ эльгэндэ їринь болоћондоо омогшохогїй байжа шадахагїйб
Шїни мянганай орой дуунай дунда
Шижир ерээдїйешни зураглангїй байжа шадахагїйб
Шалгаржа солгорхо їнидын хуби заяанайш тїлєє
Шандаћа хїсэеэ шабхахагїй байжа шадахагїйб...
Шэнэхээмни,
Шэб шэнэхэн таламни,
Шижир алтан їлгымни,
Шэлжэшэгїй барилгатай нютагни,
Шэнэ мянганда дуурисха ураймни!
№:1090
Название:
Минии буряад тїмэнТема:
Оценено посетителями: 166 раз. Средний балл: 0
“Мэндэ-э! Мэндэ амар!” - гэжэ
Мэндэшэлжэ байнаб буряад тїмэнтэеэ
Минии шинии їгы эреэ їгы буряад зангаараа
Минии арадай зон гэжэ дуулажа байнаб та бултыетнай
Харахадал буряад шарайгаараа
Халуухан мїшєєжэ байнаб. Та олонойнгоо урдаћаа
№:1091
Название:
Тема:
Оценено посетителями: 195 раз. Средний балл: 0.1
Байгал далайћаа їсэлтэй
Баргажан Тїхэмћєє ерэлтэй
Баргатай Баатарай їри ћалатар
Бадаруун дорьботой буряад тїмэмни.
“Нюуса тобшоон” эхилхэћээ холо урда
Нюугдажа ши ой хїбшэдэ
Онсын баларлиг байдалаараа ажа амидаржа байгаагши?
Ойн иргэд гэдэг олон аймаг угсаатанайнгаа дунда
Одо мїшэн тэдыхэн сїїмэгэнэжэ,
Оршон амидархаяа эрхэлїїлжэ байгаагши?
Арюун монголой суута хатан Алан Гуа буряад байћан гэнэ гї?
Ая. Тиигээл ћаа алтан дэлхэйе донсолгоћон
Алдар тїїхэтэ эзэн Чингисэй мїндэлхэдэ
Адхажа тїрэћэн нїхэдниш буряал шућан оршожо байгаа ћэн гээшэ гї?
Їнгэржэ удаћан олон зуунай тїїхые
Мїнєє хэншье магадлажа нотолхынь аргагїй
Їниин їни. Бїри эртэ урдын сагћаал
Їргэн дэлхэйдэ мїрєє їлээжэ ерэћэн минии Буряад
Їын їедэ їрэгдэл сїйдэл.
Їршєєл дарлалда нухалуулжа ябаашье ћаа
Їрхэлжэл єєдэрэг тэнюухэн
Їрхэлжэл хїхюун зугаатай
Їрхэлжэл ажалша дорьболиг
Їрхэлжэл їнэн шулуун
Їгы юрэдєє, юул ћаа юугээрээ
Єєрэ яћатанћаа нэгэл ондоо...
Їрхэлжэл їнэншэ сагаан янзаараа
Їрхэлжэл ћайн ћайханай тїлєє махаржа ябадаг
Їхэл зоболон. Їрэгдэл сїйдэл тулгараашье ћаа
Їггияамар (арюун, сэбэр) араншанаа хэзээшье хаядаггїй
Їнєєхил хэбээрээ “мэндэ амар!” гэжэ золгодог...
Їгы юрэдєє яахаараа адлихан монголшуудые
Єєр єєрэ яћатан гэжэ илгаћан байгаа бэ?
Яахашье аргагїй яћандань хїрэтэр шэнгэћэн
Яряа хэлээрээ зїйрлэмэгїй тэрэ араншанћаа илгаћан байха
Мунхаг басаганшни иигэжэ ойлгооб
Молгуу багажа буряад сэдьхэхїйгээрээ ойлгооб
Оршонхон їе болотор минии буряад тїмэн
Ошолон суутай монгол угсаатанай досоо
Онсын ехэ алдар суу їгышье ћаа
Олоной тїїхэ намтар соо тэмдэглїїлээшьегїй ћаа
Угьюун номин Байгал далай шэнгеэр
Огтын тайбан тэнюухэн шэгээрээ оршоћоор ерэћэн бэзэ...
Угын хїн бїлєєр їсєєхэн хєєрхэй минии буряадни
Ондо ондоо тээшээ дїрбэлжэ бутаран їгы байћанћаа
Одоо бултаараа сагай ћайханда
Олоной хїсэндэ обоо бодхоожо байха юм ћэн гї?
Тиигээшье ћаа тїїхэ гээшые хїн єєршэлжэ шадаха бэшэ
Тэгнїїлжэ хїргїїлжэ ябаћан саг їе эрьюулжэ шадаха бэшэ
Тїмэн газарай холодо таража нютаглажа байгаашье ћаа
Тїб дэлхэйдэ хосогїй нэгэ угсаа
Тїрэл аралажаашье ћаа шућан мяханай холбоотойбди
Тїрэћэн байдал. Зан араншанаараа адлихан.
Тїїхэ урлигдаашье ћаа їмэдхэл, зїїдхэл, ахуй байдалаар адлихан
Тїрэ аласлаашье ћаа уб соёл. Їнэн ћанаагаараа тїћєєтэйхэн
Ородтошье байг, Монголдошье байг...
Одоо тэрэ бїхэниие илгахын хэрэг байхагїй...
Адлихан лэ буряад яћатан гэдэгые
Алтан дэлхэйн хїн бїхэн мэдэрнэ...
Алиб. Шарайешни харахадаал
Ай. Энэшни буряад гэжэ шууялдажа байха...
Тиимээ. Бидэ буряад.
Чингисћээш урид буряад гэжэ нэрлэгдэжэ байћан
Тиигээд одоо болоторшье буряад
Аха дїї. Тїрэл садан. Аймаг угсаагаараал
Ас астаан алас гїрэндэшье байшан тараћаншье ћаа
Ая. Бидэ яахын аргагїй буряад...
Алтанхан Онондо. Уужамхан Сэлэнгэдэ
Алас байгаалиин хїбєєгєєр
Уудам Шэнэхээнэй шэлээршье
Адлихан буряад шарайтай хїбїїд басагад
Алтан дэлхэйн тооћые хїдэлгэн,
Амидаралай хатуу бэрхые їзєєшье ћаа,
Арюухан буряад заншалаа алдангїй
Адатай шїрбэћэлиг амидаралда тэмсэн
Аягїй хїхюутэйгээр нарьяжа хєєрэн,
Айдрхан буряад нэрые гутаангїй
Астаан хариин угсаатанайш дунда
Аргагїй буряад шэгээрээ оршоћоорбди.
Ай даа, минии Буряад,
Алтанхан дэлхэйдэ амидаран оршоо минии буряад тїмэн
Алаг зїрхэндээ (Би буряад) гэжэ шэбэнээб.
Аргагїй буряад тїмэндэ хайратайлби гэжэ шэбшэнэб би...
Ая. Минии буряад тїмэн!